জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা সোঁৱৰণত  

ৰাজস্থানৰ টাই গাঁৱৰ সোণ বৰণীয়া শৈশৱ অতিক্ৰম কৰা দিনচেৰেকো হোৱা নাছিল— নৱৰংগ আহি যথাৰ্থ অৰ্থতেই এখন ভয়ংকৰ অৰণ্যত প্ৰৱেশ কৰিলেহি । হাতত মূলধন নহ’লেও মনত দৃঢ়তা আৰু অফুৰন্ত সাহস – যি সাহসৰ উপাদান যোগাইছিল তেওঁৰ মাক আৰু আইতাকে । টাই গাঁৱতে মাক আৰু আইতাকক এৰি পোনতে তেওঁ বাৰানসীত উপস্থিত হৈছিল । তাৰ পৰা তেওঁ মিৰ্জাপুৰলৈ আহিল । মিৰ্জাপুৰৰ পৰা মুৰ্চিদাবাদ । বাৰানসীত তেওঁ দৰ্শন কৰিছিল বিখ্যাত বিশ্বনাথ মন্দিৰ । আৰু তাতেই গম পাইছিল – আৰু এক বিশ্বনাথ মন্দিৰ আছে অসমত । ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ উত্তৰ পাৰে । আৰু বোধহয় সেই বিশ্বনাথ মন্দিৰৰে দৰ্শনৰ পৰিকল্পনাৰে তেও ইয়াণ্ডাবু সন্ধিৰ দুবছৰৰ পাচত ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ পাৰত ভৰি দিলে । সেই সময়ত বিশ্বনাথ মন্দিৰৰ দৰ্শনৰ বাদে অইন উদ্দেশ্যৰে তেওঁ অসমলৈ অহা নাছিল । কিন্তু অসমলৈ আহি তেওঁ উভতি যাব নোৱাৰিলে । পোণতে অসম সুমায়েই নৱৰংগই গোৱালপাৰাৰ গোলাত কাম কৰিছিল । তাৰ পাছতহে বিশ্বনাথ ঘাটলৈ আহে । ওঠৰশ ত্ৰিশ চনত নৱৰংগই বিশ্বনাথ মন্দিৰ দৰ্শন কৰে । অসমে উভতি যাৱ নিদিয়াত বিশ্বনাথ ঘাটতে থাকিবলৈ মনস্থ কৰে । বিশ্বনাথ ঘাটত থকা গোলাতে তেও গোমোস্তা হৈ সোমাই ।

নবৰংগ আছিল উচ্চভিলাষী লোক । তেওঁৰ উচ্চভিলাষী তেওঁক অসমীয়া জাতিটোৰ ওচৰলৈ লৈ আহিছিল । তীব্ৰ ব্যক্তিত্ব আৰু সাংসাৰিক বুদ্ধিয়ে তেওঁক একৈশ বছৰ বয়সতেই মোহনীয় চৰিত্ৰৰ অধিকাৰী কৰিছিল । তেওঁ বুজি উঠিছিল যিহেতু তেওঁ অসমত খোপনি পুতিলেই, সেই খোপনি দৃঢ় হব লাগিব । সেই সময়ত অসমত আছিল স্বৰ্গদেউ পুৰন্দৰ সিংহ । বল বীৰ্যহীন হলেও ৰজা । তেওঁ ভৰি দিয়া ৰাজ্যখনত তেওঁৰ খোপনি সুদৃঢ় কৰাটো এটা অপৰিহাৰ্য কাম আছিল । তেওঁ ৰজাৰ কাষ চাপিবৰ বাবে থলুৱা লোকৰ সহায় লৱ লাগিব, আৰু থলুৱা লোকৰ মন পাবলৈ তেওঁলোকৰ লগত বিলীন হব লাগিব ।

কি উপায় ? নৱৰংগই পুৰুষ সুলভ উপায় চিন্তা কৰি উলিয়ালে । তেও তিলক নামৰ আহোম যুৱক এজনৰ সতে সখি পাতিলে । নলে গলে লগা সখি । সখিৰ ভনীয়েক ৰূপৱতী সাদৰী । নৱৰংগ এইজনী সাদৰীৰ প্ৰেমত পৰিল । কেৱল প্ৰেমৰ বাবে নহয়, প্ৰয়োজনৰ বাবে তেও সাদৰীক বিয়া কৰাইছিল । তিলকক ভুলাই তেওঁ সাদৰীক বিয়া কৰালে । সাদৰীক বিয়া কৰোৱাৰ লগে লগেই নৱৰংগ বৃহৎ অসমীয়া জাতিৰ অংশীদাৰ হৈ পৰিল । সেই সময়ত মণিৰাম দেৱান আছিল বিশ্বনাথত । আহোম ছোৱালী বিয়া কৰোৱা ৰাজস্থানী যুৱকজন মণিৰামৰ চকুত পৰে । আৰু সম্ভৱতঃ ১৮৩৩ চন মানত মণিৰামে নৱৰংগক স্বৰ্গদেউ পুৰন্দৰ সিংহক চিনাকি কৰাই দিয়ে । পুৰন্দৰ সিংহ স্বৰ্গদেৱে নৱৰংগক উত্তৰ পাৰে থকা হাটবোৰৰ হাট-খোৱা বিষয়া পাতে । উত্তৰ পাৰৰ অসমীয়া সমাজে তেওঁক নাৰেঙীয়া কেঞা বুলিবলৈ লয়, আৰু নৱৰংগ নাৰেঙীয়া কেঞা হোৱাৰ লগে লগেই ঘটনাক্ৰম নিজ গতিত আগবঢ়াবলৈ লয় । হাট-খোৱা বিষয় বাব পোৱাৰ আগতেই অৱশ্যে নৱৰংগই গমিৰীৰ কুকুৰ মৰা হোলাৰ পশ্চিম দিশৰ ঘিণাই বৰডেকাৰ মাটিত এখন সৰু গোলা বহুৱাইছিল । কালক্ৰমত সেই গোলাখনেই নাৰেঙীয়া কেঞাৰ গোলা বুলি অঞ্চলটোৰ ভিতৰতে এখন বিখ্যাত গোলা হৈ পৰিল ।

কালক্ৰমত নৱৰংগৰ বন্ধুত্বৰ ক্ষেত্ৰখন বহল হ’বলৈ ধৰে । সেই সময়তে বলোৰাম বৰমুদৈ নামৰ সমবয়সীয়া ডেকাজনৰ লগত নৱৰংগৰ চিনাকি হয়, আৰু সেই চিনাকি দুইজনৰ বন্ধুত্বলৈ ৰূপান্তৰিত হয় । বিশেষতঃ সাদৰীৰ তেতিয়াও লৰা-ছোৱালী হোৱা নাছিল । বলোৰামে তেওঁক কোঠাই চুক গাঁৱৰ পৰা দুই ক্ৰোশ মান পশ্চিমলৈ থকা গাঁও এখনৰ ধনাই নামৰ বেজ এজনৰ সন্ধান দিছিল । নৱৰংগই তলে তলে ছোৱালী এজনীৰো বিচাৰ খোঁচাৰ কৰিছিল । সখিয়েক বলোৰামক সেইকথাও কৈছিল । বলোৰামে তেওঁক সোণপাহিৰ সন্ধান দিয়ে । সোণপাহিক বিয়া কৰোৱাৰ পিছতে প্ৰথমা পত্নী সাদৰী সন্তান সম্ভৱা হয়, আৰু ১৮৪২ চনত নৱৰংগৰ প্ৰথম পুত্ৰ হৰিবিলাসৰ জন্ম হয় । হৰিবিলাসৰ পুত্ৰ পৰমানন্দ, পৰামানন্দৰ পুত্ৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা ।